Các loài cá nhỏ tiến hóa nhanh sau trận động đất Alaska năm 1964

Sự tiến hóa thường được nghĩ là xảy ra trong khoảng thời gian dài, song cũng có thể xảy ra nhanh chóng. Một loài cá nhỏ bé mà sự hình thành của chúng sau trận động đất Alaska 1964 đã được phát hiện bởi các nhà khoa học từ Đại học Oregon và các cộng tác viên từ Đại học Alaska.

Loài cá gai ba gai nước mặn tự nhiên chỉ trong vài thập kỷ đã trải qua nhiều thay đổi cả về hệ gien và các đặc tính bên ngoài có thể nhìn thấy như mắt, hình dáng, màu sắc, kích cỡ xương và bảo vệ cơ thể khi chúng thích nghi để tồn tại ở nước ngọt. Trận động đất cường độ 9,2 độ Richter và là trận động đất mạnh thứ hai từng được ghi nhận đã làm địa chất nâng lên đẩy loài cá biển này sang các vùng nước ngọt mới hình thành trên hòn đảo Prince William Sound và vịnh Alaska phía nam Anchorage.

Phát hiện được đăng chi tiết trong Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ là sự hiểu biết quan trọng về tác động của sự thay đổi môi trường bất ngờ đối với các sinh vật trong tự nhiên.

Sự tồn tại trong một môi trường mới không phải là điều mới mẻ đối với loài cá gai, một loài cá nhỏ cá có ánh bạc được tìm thấy ở bán cầu Bắc. Nhóm nghiên cứu sử dụng công nghệ sắp xếp gien nhanh (RAD-seq) được tạo ra ở Đại học Oregon với cộng tác viên, đã cho thấy trong năm 2010 loài cá gai đã tiến hóa như thế nào để có thể tồn tại trong nước ngọt sau khi các dòng sông băng rút đi vào 13.000 năm trước. Trong nghiên cứu mới, các nhà khoa học đã đặt câu hỏi tại sao sự thích nghi nhanh như vậy có thể xảy ra.

Nghiên cứu mới về cá ba gai thu thập bởi các nhà nghiên cứu tại Đại học Alaska từ các bể nước ngọt trên hòn đảo khó tiếp cận đã được đẩy cao lên vài mét trong trận động đất 1964.

Công nghệ RAD-seq một lần nữa được sử dụng để nghiên cứu các mẫu mới. Những thay đổi di truyền tương tự với những gì phát hiện được trong nghiên cứu trước, nhưng đã xảy ra trong chưa đầy 50 năm, các quần thể cá gai riêng rẽ. Các nhà nghiên cứu kết luận, cá gai đã tiến hóa qua thời gian dài với các vùng của hệ gien có thể sống cả trong nước ngọt và nước mặn.

Nghiên cứu 2010 xuất hiện trong tạp chí PLOS Genetics. Đầu năm nay, tạp chí này được vinh danh là một trong 10 tạp chí hàng đầu trên thế giới. Nghiên cứu cũng được đăng chi tiết trong bản tin tin của Đại học Oregon.

Theo Bộ NN&PTNN