Giải thích sự suy giảm của cá chình Mỹ bằng phân tích di truyền

Cá chình Mỹ là một mối quan tâm đối với Cục Động vật hoang dã và Cá của Mỹ từ năm 2007, khi lần đầu tiên được xem xét (nhưng lại thất bại trong việc đạt được) đạo luật Bảo vệ các loài nguy cấp.

Dân số của loài thủy sản cổ xưa mảnh mai, có nhớt ở các vùng nước ngọt đã bị giảm nhanh chóng do sự xuất hiện của các con đập, ô nhiễm, và nạn đánh bắt quá mức, nhưng các nhà khoa học vẫn không hiểu được tại sao lươn lại không thể tái xâm nhập lại. Hiện tại, một quan sát mới về di truyền học của chình đã được đăng tải vào ngày 28 tháng 5 trên Current Biology cho thấy rằng có sự khác biệt giữa những con cá chình kiếm ăn trong môi trường nước ngọt và những con cá chình trong môi trường nước lợ mà trước đây được cho là có thể hoán đổi cho nhau về mặt di truyền.

Cá chình nước ngọt và nước lợ Mỹ đều là cùng loài, nhưng chúng khác nhau về kích thước và có tốc độ tăng trưởng và tuổi thọ rất khác nhau. Mỗi năm một lần, những con cá chình thành thục của cả hai nhóm di chuyển hàng ngàn dặm để đẻ trứng ở biển Sargasso (nằm ở đông bắc Đại Tây Dương của vùng Bermuda). Con cái của chúng được dòng nước đưađến những ngôi nhà mới. Người ta cho rằng những con cá chình Mỹ non có thể nhận biết được chúng đã kết thúc ở trong môi trường sống nước lợ hay nước ngọt và thích nghi với môi trường. Nhưng nghiên cứu mới đây cho thấy rằng cá chình tồn tại trong môi trường này tùy thuộc vào gien mà chúng thừa hưởng.

Scott Pavey - tác giả của nghiên cứu và là một nghiên cứu sinh sau tiến sĩ tại Viện Sinh học tổng hợp của trường Đại học Laval ở Quebec, Canada cho biết: "Những gì chúng tôi phát hiện thấy là những gien ảnh hưởng đến việc liệu một con cá chình có thể tồn tại trong môi trường nước ngọt hoặc nước lợ hay không”. Điều này giúp giải thích tại sao một số nỗ lực về bảo tồn để bảo vệ cá chình nước ngọt đã không thành công, bởi cá chình nước lợ phong phú hơn không thể dễ dàng thay đổi đặc điểm của chúng để tồn tại trong môi trường nước ngọt.

Pavey, phối hợp với nhà sinh thái học là Louis Bernatchez và các đồng nghiệp, đã sử dụng công nghệ giải trình mới để sàng lọc các gien của cá chình ở 45.000 địa điểm. Các phân tích đã xác định được 99 gien khác nhau giữa cá chình nước ngọt và nước lợ, bao gồm cả những gien có liên quan tới tốc độ tăng trưởng, phát triển của tim, và mùi của chúng. Vẫn chưa biết liệu khác biệt di truyền của loại gien này có tồn tại ở những loài sinh vật biển khác hay không.

Nhóm của Pavey hiện đang nghiên cứu để công bố và phát hành toàn bộ hệ gien của cá chình. Điều này sẽ cung cấp một công cụ quan trọng cho các nhà nghiên cứu khác tiến hành các nghiên cứu tương tự về các khía cạnh khác nhau của đặc điểm sinh thái của cá chình.

Theo Bộ NN&PTNT